19 มกราคม, 2013 - 19:58 | โดย Phuttipong
แม้
กระนั้น การประนีประนอมนี้ก็ไม่ทำให้สภาพการณ์ดีขึ้น - ไพร่ ซึ่งเป็น
"แรงงานสำคัญในระบอบศักดินา"
มีปริมาณน้อยลงน่าวิตกอย่างถึงขีดสุดในสมัยรัชกาลที่ ๕
ในเมืองก็เหลือแต่ทาสซึ่งไม่ใช่ "แรงงาน" ของระบบ (ไพร่ก็หนีซุกซ่อนตามป่า
จะจับก็จับตัวไม่ได้เพราะซ่องสุมกำลังกันเยอะ ร.๓ ออกประกาศให้เลิกซ่องเสีย
ก็ปราบไม่สำเร็จ หรือไม่ก็หนีไปบวช หรือขายตัวไปเป็นทาส) กล่าวง่าย ๆ
ก็คือ ในระบบไพร่ทาส ถ้าคุณไม่มีไพร่ ก็ไม่มีแรงงาน ในเมืองเหลือแต่ทาส
ซึ่งไม่มีประโยชน์ในการผลิตและไม่ก่อรายได้ทางภาษี
มีทาสก็หมดเปลืองทรัพยากรเปล่าๆ รับใช้นายเงินเท่านั้น
และทาสก็ขึ้นกับนายเงินอย่างเดียว(ในความสัมพันธ์ทางหนี้)
ไม่ได้ขึ้นต่อมูลนายสูงสุด คือ กษัตริย์ (อย่างเช่นไพร่)
นั่น
หมายความว่า ในทางข้อเท็จจริง ระบบไพร่-ทาส
มันอยู่ไม่ได้โดยปัญหาโครงสร้างของ "สถาบันไพร่" อยู่แล้วน่ะครับ
เป็นปัญหามาตั้งแต่ต้นรัตนโกสินทร์ บ้างเมืองรกร้าง คนหนีเข้าป่า
มีมาเฟีย(มูลนายผู้มีอิทธิพล)ช่วยเหลือพวกไพร่หนีเข้าป่าแลกกับการเก็บของ
ป่าส่งส่วยให้มาเฟีย - ส่งผลกระทบต่อการขาดแรงงานทั้งระบบครับ
และการเปิดการค้าเสรีและทลายการผูกขาดการค้า(อันเนื่องมาจากสนธิสัญญา
เบาว์ริ่ง) ก็เป็นปัจจัยหนึ่งเช่นกันที่ทำให้ต้องเพิ่มการผลิต
อีกทั้งความเข้าใจผิดในข้อสัญญาระหว่างประเทศที่ไปทำกับนานาชาติ
(นักประวัติศาสตร์ไทยปัจจุบันก็อ่านสัญญาระหว่างประเทศฉบับนี้โดยเข้าใจผิด
เนื่องจากไม่รู้วิธีพิจารณาผลทางกฎหมายระหว่างประเทศ
จากเงื่อนไขในอนุมาตราต่างๆของข้อตกลง)
และส่งผลให้เกิดทหารแยกพลเรือนขึ้นจากความเข้าใจผิดครั้งนั้น ฯลฯ
การ
จะสร้าง modern state มันต้องการ "คน"
หากปล่อยให้สภาพการณ์ดำรงระบบไพร่-ทาส คนก็จะหนีเข้าป่า เมืองจะร้าง
ไม่มีสรรพกำลังที่จะเป็นมือเท้ารับใช้พวกเจ้าอีกต่อไป
(การเป็นทาสนั้นสบายกว่าการเป็นไพร่
เพราะทาสนั้นได้รับการเลี้ยงดูอย่างดีครับ แม้จะมีศักดินาต่ำสุด
แต่ความเป็นอยู่นั้นดีกว่าไพร่ สถานะ "ไพร่" เนี่ยคนไม่อยากเป็นกันหรอก
ไพร่หนีสถานะนี้ไปขายตัวเป็นทาสหมด เพราะไม่ต้องถูกเกณฑ์แรงงาน
จนต้องมีกฎหมายห้ามขายตัวเป็นทาส - แม้เมื่อเลิกทาสแล้ว
จึงยังมีคนจำนวนนึงที่ยังอยากเป็นทาสอยู่ เพราะสบาย
อยู่แบบคนใช้ในครัวเรือนนี่เอง ไม่ต้องไปแบกหาม ใช้แรงงานหลายๆเดือนแบบไพร่
ไม่ต้องส่งส่วยอีกต่างหาก ไม่ต้องเสียภาษี เพราะทาสคือทรัพย์ -
เหมือนสัตว์ เขาไม่เก็บเงินจากเดรัจฉานกัน)
สรุป
รัชกาลที่ ๕ มาประกาศเลิกทาส ก็เมื่อ "ตลาดวาย" ไปเสียแล้ว
เพราะในความเป็นจริง รัชกาลที่ ๕ ก็คุมไพร่ไม่อยู่ เมื่อไม่มีไพร่
ราชสำนักก็อยู่ไม่ได้(ขาดแรงงานอย่างยิ่งยวด) ระบบไพร่และทาส
มันจึงต้องพินาศโดยตัวโครงสร้างของมันเอง - เมื่อดึงไพร่ออกจากระบบ
ก็เหลือแต่ "ทาส" ซึ่งรับใช้แต่นายเงิน ไม่เป็นปัจจัยการผลิต
ไม่ต้องถูกเกณฑ์แรงงาน ไม่ใช่ทหารในยามปกติ
ซึ่งทหารหรือไพร่จะเป็นกำลังสำคัญในการแสดงออกถึงอำนาจ (อำนาจแบบดิบๆ
รวมศูนย์โดยกำจัดอิทธิพลท้องถิ่น ต้องมีอาวุธ มีคนเยอะๆ
ให้อำนาจเข้าสู่ศูนย์กลาง) ในการสร้างรัฐสมัยใหม่
เมื่อทาสไร้ประโยชน์เสียเช่นนี้ก็ต้องยกเลิกทาส
แล้วให้ทุกคนเปลี่ยนจากตีทะเบียนเลกทะเบียนทาส มาตีทะเบียนราษฎร แทน
ทุกคนขึ้นตรงต่อกษัตริย์ทั้งหมด ไม่มีมูลนายกลุ่มอิทธิพลอื่นใดอีกต่อไป
พวกไพร่เดิมก็ออกมาจากป่า เพราะไม่ต้องถูกเกณฑ์แรงงานทีละหลายๆเดือนอีกแล้ว
และต่อแต่นั้นการทำงานก็เพิ่งจะเริ่มระบบ "เงินเดือน"
เพื่อจูงใจให้คนออกจากป่าเข้ามาทำงานในเมือง คือ การทำงาน ต้องได้ค่าตอบแทน
นี่เป็นธรรมเนียมใหม่ ให้คนยอมกลับเข้าเมืองอีกครั้ง (ก่อนหน้านั้น
ไพร่ทำงานฟรี ไม่มีเงินเดือนให้ ไม่มีค่าตอบแทน -
สัญญาจ้างแรงงานในระบบไพร่จึงไม่มีความสำคัญในระบบกฎหมาย -
ทั้งนี้การใช้แรงงานฟรีๆ ก็แลกกับความคุ้มครองตามกฎหมายตราสามดวง ครับ
ถ้าคุณไม่ตีทะเบียนเป็นไพร่ คุณก็จะเป็นพวกจรจัด
กฎหมายตราสามดวงไม่คุ้มครองให้ ใครจะฆ่าจะแกงคนจรจัด ก็ไม่ผิดกฎหมาย
และถ้าคนจรจัดถูกราชการจับได้ ก็จะถูกส่งเป็น
ไพร่หลวง/พวกเกณฑ์แรงงานหนักเดนตาย)
ร.๕
ไม่ได้เลิกทาสด้วยความเมตตากรุณาหรอก ไม่ใช่เพราะมองการณ์ไกลด้วย
แต่กลไกของระบบไพร่-ทาส มันไปต่อไม่ได้จริงๆ น่ะ
เรื้อรังมาสามรัชกาลแล้วล่ะครับ และเป็นการประกาศแบบตลาดวายแล้วด้วย
พวกทาสเองก็รักสบาย ไม่อยากทำงาน ถนัดกับการเกาะเจ้านายเงิน เลี้ยงดูจนตาย
เรื่องราวมันก็เป็นแบบนี้.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น